3
Όταν οι μηχανές δεν λειτουργούν τα ρουλεμάν και το λιπαντικό (γράσο στην προκειμένη περίπτωση) έχουν τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Όταν ξεκινάνε να λειτουργούν οι μηχανές, στα πρώτα δευτερόλεπτα (ή ακόμη και λεπτά ανάλογα με τη θερμοκρασία περιβάλλοντος) και μέχρι να πιάσει τη θερμοκρασία λειτουργίας το γράσο, επικρατούν συνθήκες ημίυγρης τριβής στα κυλιόμενα στοιχεία των ρουλεμάν. Εκεί έχουμε τις περισσότερες φθορές μέχρι η τριβή να γίνει υγρή όπου το φιλμ του γράσου παρέχει πλέον τη σωστή λίπανση. Αυτό συμβαίνει ακόμη και σε περίπτωση που έχουμε βάλει παραπάνω γράσο απ' όσο χρειάζεται (κατάσταση υπερλίπανσης όπως τη λένε αν και προσωπικά διαφωνώ με αυτόν τον όρο). Έτσι σε βάθος χρόνου και καθώς προχωρούν οι φθορές με φυσιολογικό ρυθμό, αυτά τα διαστήματα ημίυγρης τριβής κατά την εκκίνηση αρχίζουν να αυξάνονται χρονικά και όταν τα ρουλεμάν φτάσουν σε προχωρημένο στάδιο φθορών αρχίζει να εμφανίζεται το φαινόμενο πιο συχνά ακόμη και όταν το γράσο έχει τη σωστή θερμοκρασία λειτουργίας. Εκεί εμφανίζεται και η αλλαγή στη συμπεριφορά των κινούμενων στοιχείων των ρουλεμάν από κύλιση σε ολίσθηση προκαλώντας έτσι θόρυβο κατά τη λειτουργία τους (το γνωστό σφύριγμα).
Αν μπορούσαμε να αποφύγουμε τη φάση της ημίυγρης τριβής και επικρατούσε ή φάση της υγρής τριβής από την πρώτη στροφή κατά την εκκίνησή τους, τότε τα ρουλεμάν θα είχαν τουλάχιστον διπλάσιο χρόνο ζωής.
Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι κατασκευαστές και ειδικά των λιπαντικών γι' αυτό και συνεχίζουν να τα εξελίσσουν ώστε να καλύπτουν όσο γίνεται μεγαλύτερο φάσμα εφαρμογών αλλά και να επιτυγχάνουν την καλύτερη δυνατή λίπανση δεδομένων των ξεχωριστών συνθηκών λειτουργίας της κάθε εφαρμογής.
Αναφέρθηκα στις περιπτώσεις όπου τα ρουλεμάν έχουν συμπληρώσει τις προβλεπόμενες ώρες λειτουργίας και βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο φθορών με την αντικατάστασή τους να πλησιάζει γρήγορα.
Εννοείται ότι πρέπει να λιπαίνονται συνέχεια όταν βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Πολλές φορές όμως είναι τόσο θορυβώδες το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται οι μηχανές που ακόμη και ο θόρυβος από ένα φθαρμένο ρουλεμάν δεν μπορεί να γίνει αντιληπτός. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται η συσκευή υπερήχων που ανέφερε ο Αντώνης πιο πάνω, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τα ρουλεμάν που θα χρειαστούν αντικατάσταση με την πρώτη ευκαιρία.