αναμενω το κυκλωματακι
Μια ιδέα:
condition1: J-K flip flop (π.χ. CD4027). Το button για toggle να τροφοδοτεί με HIGH (μέσω 2x1N414και το J και to K (J=K=1 κάνει toggle).
condition2: Ο προενισχυτής θα τροφοδοτεί μέσω 1N4148 το J (J=1,K=0 κάνει SET)
condition3: Ο προενισχυτής μέσω μιας NOT και μιας 1N4148 θα τροφοδοτεί το K (J=0,K=1 κάνει RESET).
Τα J-K θέλουν weak pull down. Το button θέλει debouncing. Η ακίδα CLOCK θα είναι πάντα HIGH.
Θέλουμε κάποιο power on reset με RC να απομονώνει στιγμιαία πιθανό σήμα του προενισχυτή (εξομοίωση condition3)
Μια άλλη ιδέα: βάζεις έναν 4bit microcontroller που να έχει power-on-reset, brown-out-reset και η αποφυγή button rebounce μπαίνει στον κώδικα
Συγγνώμη, κάτι έχω σχεδιάσει αλλά δεν έχω προλάβει να το δοκιμάσω ακόμα...Αρχικό μήνυμα από sakisdid
Κώστα αυτό που λες δεν θα δουλέψει. Με το clock συνέχεια high (και συνέχεια low να ήταν το ίδιο θα γινόταν), το flip - flop δεν θα αλλάξει κατάσταση ποτέ ό,τι και να κάνεις στα J, K.Μια ιδέα:
condition1: J-K flip flop (π.χ. CD4027). Το button για toggle να τροφοδοτεί με HIGH (μέσω 2x1N414
condition2: Ο προενισχυτής θα τροφοδοτεί μέσω 1N4148 το J (J=1,K=0 κάνει SET)
condition3: Ο προενισχυτής μέσω μιας NOT και μιας 1N4148 θα τροφοδοτεί το K (J=0,K=1 κάνει RESET).
Τα J-K θέλουν weak pull down. Το button θέλει debouncing. Η ακίδα CLOCK θα είναι πάντα HIGH.
Θέλουμε κάποιο power on reset με RC να απομονώνει στιγμιαία πιθανό σήμα του προενισχυτή (εξομοίωση condition3)
klik (27-02-24)
είχα μια ελπίδα...
(ευτυχώς έχει και asynchronous inputs -set/reset- το cd4027)
Αν κατάλαβα καλά τα ζητούμενα, θέλουμε:
α) το άναμμα του προενισχυτή στη μετάβαση από 0 σε 1 AND αν η έξοδος Q ήταν ανενεργή, να αλλάξει την Q (Q=1)
β) το σβήσιμο του προενισχυτή στη μετάβαση από 1 σε 0 AND αν η έξοδος Q ήταν ενεργή, να αλλάξει την Q (Q=0)
γ) αν πατηθεί το button να αλλάξει η κατάσταση του Q (toggle)
Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη klik : 28-02-24 στις 03:21
Ναι, αυτά θέλει
asynchronous inputs -set/reset- έχει και το 4013 (και έχει και δυο πόδια λιγότερα)
klik (28-02-24)
Τελικά τη βδομάδα κατάφερα να την κάνω μήνα...
Χτες κατάφερα να κάνω κάποιες δοκιμές... Αυτό εδώ είναι, δοκιμασμένο.
edit: Άμα καταφέρουμε να ανεβάσουμε και το αρχείο καλά θα είναι...
Κάλιο αργά παρά αργότερα, λένε στο χωριό μου.
Ας γράψω και δυο λόγια.
Όπως θα είδατε, πρόκειται για δυο κυκλώματα, ένα με το 555 και ένα με το 4093.
Για το κύκλωμα με το 555:
Είναι παραλλαγή του κυκλώματος που φαίνεται στο ποστ #4 αυτού εδώ του νήματος. Ένα λάθος που έχει αυτό το κύκλωμα, είναι ότι οι αντιστάσεις που πολώνουν τις εισόδους trigger και threshold του 555 (R1 και R2 στο εν λόγω κύκλωμα) είναι ίσες. Γιατί αυτό είναι λάθος; Γιατί όταν στο πιν 5 του 555 εφαρμοστεί η τάση τροφοδοσίας (όταν το JP1 είναι στην επάνω θέση και ο C1 αφόρτιστος), τότε ο συγκριτής που είναι υπεύθυνος για το trigger καλείται να συγκρίνει τη μισή τάση τροφοδοσίας που του δίνουν οι R1, R2 με ...τη μισή τάση τροφοδοσίας που θα του δώσει ο εσωτερικός διαιρέτης με τις αντιστάσεις των 5kΩ! Οπότε ποια απόφαση θα πάρει;
Εφόσον λοιπόν σ' αυτή την περίπτωση ο εσωτερικός διαιρέτης δίνει εκεί τη μισή τάση τροφοδοσίας (6V για τροφοδοσία 12V), και με το πιν 5 ελεύθερο δίνει το 1/3 της τροφοδοσίας (4V για τροφοδοσία 12V), άρα οι είσοδοι trigger και threshold θα πρέπει να βρίσκονται σε μια ενδιάμεση τάση, δηλαδή ιδανικά στα 5V. Γι αυτό οι αντίστοιχες αντιστάσεις στο δικό μου κύκλωμα (R8 και R9) έχουν τιμές 13 και 18kΩ αντίστοιχα, οπότε με τροφοδοσία 12V δίνουν στις αντίστοιχες εισόδους του 555: 12 * 13 / (13 + 18 ) = 5.032V.
Το ρελέ οδηγείται άμεσα από το 555 μέσω του πιν 7 (και όχι του 3).
Ο έλεγχος από τον προενισχυτή γίνεται μέσω των εξαρτημάτων R4, R5 και C2 (προς το παρόν αγνοήστε τον C3), ενώ το Q1 φανταστείτε το σαν διακόπτη που γειώνει τον κόμβο των R4 - C2 όταν ο προενισχυτής είναι αναμμένος, ενώ δεν τον γειώνει όταν ο προενισχυτής είναι σβηστός. Με σβησμένο προενισχυτή λοιπόν ο C2 είναι φορτισμένος στα 4V (με το + αριστερά έτσι όπως φαίνεται στο σχήμα), διότι το αριστερό του άκρο πατάει στα 12V μέσω της R4, ενώ το δεξί πατάει στα 8V (που έχει το πιν 5 του 555) μέσω της R5. Αν τώρα ο προενισχυτής ανάψει, το αριστερό άκρο του C2 θα βρεθεί στη γείωση, οπότε το δεξί θα έχει τάση -4V. Αυτά θα κάνουν την τάση στο πιν 5 του 555 να πέσει στο 0 και κατόπιν να ξανανέβει στα 8V. Για να γίνει αυτό η θεωρητική τιμή για την R5 είναι 1.667kΩ (χωρίς τον C3, και με δεδομένο ότι ο διαιρέτης τάσης μέσα στο 555 έχει 3 αντιστάσεις 5kΩ). Τώρα ο C2 είναι φορτισμένος στα 8V (με το + δεξιά). Αν τώρα ο προενισχυτής σβήσει, η τάση στο δεξί άκρο του C2 θα ανέβει, και θα κάνει την τάση στο πιν 5 του 555 να ανέβει στα 12V και κατόπιν να ξαναπέσει στα 8V. Για να γίνει αυτό η θεωρητική τιμή για την R4 είναι τα 5kΩ. Πειραματικά, με τον C3, η R5 έπρεπε να γίνει 1.3kΩ για να εξακολουθήσουν να συμβαίνουν αυτά (η δοκιμή έγινε με πραγματικό διαιρέτη από 3 αντιστάσεις 5kΩ στη θέση του πιν 5 του 555).
Ένα πρόβλημα είναι ότι για να πετύχουν όλα αυτά, η μεταγωγή του κόμβου των R4 - C2 στη γη πρέπει να είναι απότομη, οπότε το ζητούμενο δεν είναι απλά τα 12V από τον προενισχυτή (που μάλλον θα είναι η τάση τροφοδοσίας του, που θα αργεί να ανέβει στο άναμμα και ακόμα πιο πολύ θα αργεί να πέσει στο σβήσιμο) να εφαρμοστούν μέσω αντίστασης στη βάση του Q1. Γι αυτό έχω βάλει εκεί το U1. Στη θέση του μπορεί να μπει επίσης το MC33064 (αλλά όχι τα MC33164-5 και MC34164-5), ή το MCP120-4xxDI. Μπορεί επίσης να μπει το MCP130-4xxDI, ενώ σ' αυτή την τελευταία περίπτωση πρέπει να παραλειφθεί η R2 (υπάρχει εσωτερικά στο MCP130). Και άλλα τέτοια IC μπορούν να μπουν. Αν θέλετε να βάλετε κάτι άλλο, προσοχή στη διάταξη των ακροδεκτών, στο ρεύμα ηρεμίας (μέχρι 0.5mA), στο να είναι η έξοδός τους ανοιχτού συλλέκτη (όχι push - pull), και φυσικά αρνητικής λογικής.
Για το startup τώρα, καθώς όλοι οι πυκνωτές είναι άδειοι, ο C3 θα εφαρμόσει +12V στο πιν 5 του 555 ενώ ο C5 θα δώσει 0 στα πινς 2 και 6. Έτσι το 555 θα τριγκαριστεί, οπότε η έξοδος (πιν 3) θα έχει 1 (και ο C4 θα παραμείνει αφόρτιστος - γι αυτό τον έβαλα να πατάει στα +12V και όχι στη γη), ενώ το πιν 7 θα είναι floating οπότε το ρελέ και το LED στην έξοδο (άρα και ο τελικός ενισχυτής) θα είναι απενεργοποιημένα.
Και τώρα για το κύκλωμα με το 4093:
Αυτό κατά βάση δουλεύει όπως και αυτό με το 555. Η καρδιά του είναι τα U1C, U1D, και η R8. Φανταστείτε τα αυτά σαν ένα buffer που έχει γεφυρωμένη την είσοδο με την έξοδό του μέσω μιας αντίστασης. Όσο στην είσοδο δεν συνδέεται κάτι άλλο, αυτή έχει την ίδια λογική κατάσταση με την έξοδο, ακριβώς λόγω της αντίστασης. Αν π.χ. έχει 1, τότε γειώνοντας την είσοδο, η έξοδος γίνεται 0. Ξε-γειώνοντας την είσοδο συνεχίζει να έχει 0 λόγω της αντίστασης. Το ίδιο θα συμβεί με τις ανάποδες λογικές καταστάσεις. Επομένως το πράγμα αυτό μπορεί να "θυμάται" τί εφαρμόστηκε τελευταία φορά στην είσοδο. "Αποθηκεύοντας" λοιπόν στον C7 το ανάποδο της τρέχουσας κατάστασης, με κάθε επόμενο πάτημα του μπουτόν η κατάσταση θα αλλάζει.
Το U1A αποφασίζει αν ο προενισχυτής είναι αναμμένος ή όχι. Λόγω της δράσης schmitt trigger που έχουν οι είσοδοι του 4093, εδώ δεν έχουμε τα προβλήματα του άλλου κυκλώματος με το 555, ούτε χρειάζεται επιτηρητής τάσης. Το 4093 με το οποίο έκανα τις δοκιμές είχε κατώφλια τάσης εισόδου 4.3 και 7.1V (για τροφοδοσία 12V πάντα). Οι R1, R2 και R3 υπολογίστηκαν ώστε το U1A να θεωρεί αναμμένο τον προενισχυτή όταν η τάση εισόδου είναι πάνω από 10V (στην πραγματικότητα λόγω της στρογγυλοποίησης των τιμών των αντιστάσεων η πραγματική τάση είναι σχεδόν 10.1V), και σβηστό αν η τάση εισόδου είναι κάτω από 8V. Φυσικά ένα άλλο 4093 πιθανότατα θα έχει άλλα κατώφλια, οπότε οι τάσεις αυτές θα αλλάξουν. Ο C1 έχει μπει εκεί για απόρριψη μεταβατικών φαινομένων. Μη δείτε τα U1A, R3 και C1 σαν ταλαντωτή. Αυτό το πράγμα δεν ταλαντώνει ακόμα και αν δεν συνδέεται τίποτα στην είσοδο (στο αριστερό άκρο της R1 δηλαδή), λόγω της R2. Αν η έξοδος του U1A έχει 12V, τότε ο διαιρέτης R3 - R2 θα εφαρμόσει στην είσοδο του U1A: 12 * 330 / (330 + 750) = 3.67V, που είναι λιγότερα από 4.3V. Άρα το U1A βλέπει στην είσοδό του πάντα λογικό 0.
Η R6 και ο C3 είναι υπεύθυνοι για το αρχικό reset (διαρκεί 1sec - με το συγκεκριμένο 4093 πάντα). Στη διάρκεια αυτού του χρόνου, πατήματα στο μπουτόν δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα. Η R5 (που μπορεί να σας φαίνεται άχρηστη) έχει μεγάλη σημασία. Επειδή το κύκλωμα από μόνο του (ειδικά στην stand by κατάσταση) τραβάει ελάχιστο ρεύμα, χρειάζεται κάτι για να εκφορτίζει τους διάφορους πυκνωτές μετά τη διακοπή της τροφοδότησης, ώστε μετά την επαναφορά της να γίνει σωστά reset. Αυτό το κάτι είναι η R5.
Για τη χρήση που θέλει να κάνει ο νηματοθέτης, τα J2 και J3 πρέπει να είναι στις θέσεις που φαίνονται τώρα (με τη συνεχόμενη γραμμή).
Αν π.χ. ήθελε ο ενισχυτής να ανάβει με το που μπαίνει στην πρίζα, τότε τα J2, J3 πρέπει να πάνε στην άλλη θέση (με τη διακεκομμένη γραμμή).
Και αν ήθελε ο ενισχυτής να σβήνει όταν ανάβει ο προενισχυτής και αντίστροφα (!), το J2 πάει στην άλλη θέση (σαν πολύ γενικευμένο το έκανα...)
Η διαφορά στη συμπεριφορά του κυκλώματος ανάλογα με τη θέση του J1 είναι ότι, με το J1 να είναι έτσι όπως φαίνεται στο σχήμα, αν ο προενισχυτής και ο τελικός είναι ενωμένοι κανονικά με όλα τους τα καλώδια, ο προενισχυτής είναι ήδη αναμμένος, και ο τελικός μπει τώρα στην πρίζα, ο τελικός μετά από 1sec (διάρκεια reset) θα ανάψει αυτόματα (επειδή είναι αναμμένος ο προενισχυτής). Αν κάποιος θέλει σε αυτήν την περίπτωση ο τελικός να ΜΗΝ ανάψει αυτόματα, πρέπει να αλλάξει θέση στο J1.
Εννοείται ότι οι αλλαγές αυτές (στα J1, J3) δεν γίνονται ενώ δουλεύει (τροφοδοτείται) το κύκλωμα!
Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη FILMAN : 13-03-24 στις 14:15
αλπινιστης (13-03-24), airgeorge (13-03-24), el greco 1 (13-03-24), george Mp (13-03-24), klik (14-03-24), lepouras (14-03-24), nestoras (13-03-24), sakisdid (13-03-24), steliosb (20-03-24)
Κατ αρχας ευχαριστω πολυ για το σχηματικο και την αναλυση σε αυτο.Θα φτιαξω και τα δυο αλλα πριν βγω στην αγορα για υλικα μερικες ερωτησεις.
Οσον αφορα το πρωτο με το 555 εχεις βαλει το mc34064 Αυτο δεν το βρισκω στα γνωστα καταστηματα της Αθηνας.(ιντερνετικο ψαξιμο).Οσον αφορα το αλλο με το cd4093(δεν το ξερω δεν εχω κανει καποια κατασκευη με αυτο) γραφεις(Το 4093 με το οποίο έκανα τις δοκιμές είχε κατώφλια τάσης εισόδου 4.3 και 7.1V )δηλ υπαρχει διαφορα απο ενα σε αλλο κατασκευαστη , τα κατωφλια εισοδων δεν εχουν σταθερες τιμες ? εαν οχι πως τις βρισκω και πως υπολογιζω τις αντιστασεις?Θα με βοηθουσε εαν εβαζες αριθμους στο σχηματικο στα U1A....
Δικαιώματα - Επιλογές
|
Απάντηση με παράθεση
