Βελτωμένο σχέδιο αυτολάντωτου με λυχνία στα FM. Πρόταση για συμετοχή στην εξέλιξη

[Ακρίτας]

Ας δούμε και την πειραματική κατασκευή:

Στη πρώτη φωτογραφία διακρίνεται απο αριστερά ο ηρωϊκός Thinkpad 600, ο μίκτης - ενισχυτής για ακουστικά που παίζει ρόλο διαμορφωτή, το τροφοδοτικό, το "τέρας" και η γέφυρα με το τεχνητό φορτίο. Το ντεκόρ πίσω δεν έχει σχέση.

Στη δεύτερη φωτογραφία είναι ο ταλαντωτής. Η κατασκευή έγινε σε pcb για λόγους παρουσίασης και ευκολίας αλλαγών.

Στη τρίτη φαίνονται τρεις από τις αγαπούλες που χρησιμοποιήθηκαν. Η πρώτη είναι ULTRON δυτικογερμανική, η δεύτερη Ei της πάλαι ποτε Γιουγκοσλαυίας και η τρίτη είναι η αριστοκράτισσα 6BQ5 SYLVANIA.

ΥΓ. Οι φωτογραφίες είναι χθεσινές. Οι ημερομηνίες που φαίνονται είναι βλάβη της μηχανής.

[p.gabr]

Γιωργο ειλικρινα κατι τετοιο ,δεν περιμενα να δω

Αξιζει παρουσιαση ως εχει

Συγχαρητηρια διχνει μεγαλη εμπειρια
Αξιζει βιτρινας κιας μην δουλευει

Αν ακουμπαει στο ξυλο σηκωσε το λιγο

Για λεγε τωρα τι ειδες ,πως παιζει

Θελει ομως οργανα για να μπορεσεις να βελτιωσεις σωστα
Ενα spectrum analyzer και ενα diviation θα εδιναν πολλες απαντησεις

[Ακρίτας]

Αξιζει παρουσιαση ως εχει
Για λεγε τωρα τι ειδες ,πως παιζει
Θελει ομως οργανα

Παναγιώτη, ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Βέβαια αν η κατασκευή προορίζονταν για λειτουργία θα ήταν κάπως διαφορετικά. Το σανίδι το έβαλα για σταθερότητα για λόγους ασφαλείας, επειδή όμως θα κάνω κάποιες δοκιμές θα σηκώσω την πλακέτα σε spacer.

Φίλε χαμραδιο, ο ταλαντωτής μοιάζει με τον modified pierce, αν αντί για κρύσταλλο θεωρήσεις ότι υπάρχει το LC. Δεν ξέρω αν η αρχή λειτουργίας είναι η ίδια. Για να τον δίνει όμως η Phiilips σε μίκτη UHF θα πρέπει η σταθερότητά του να είναι καλή. Η θεωρία μου για τον τρόπο διαμόρφωσης είναι ότι η δίοδος λειτουργεί πολωμένη κατά την ορθή φορά (αντίθετα με τις varicap). Για το θέμα αυτό θα κάνω μερικές δοκιμές αν και δεν ήταν αρχικά στις προθέσεις μου.

Λοιπόν, όπως έγραψα και στο προηγούμενο σχόλιο το κύκλωμα λειτουργεί καλά. Με 300V και ανοδικό ρεύμα 40mA είναι στο όριο ισχύος της λάμπας και αποδίδει περίπου 4W. Η ισχύς είναι σχετικά χαμηλή και το αποδίδω στο κύκλωμα της ανόδου. Υπάρχει λοιπόν εδώ πεδίο μελέτης και πειραματισμού σε συνδυασμό και με το άλλο θέμα. Το άλλο ιδιαίτερο του κυκλώματος είναι ο τρόπος της διαμόρφωσης που τελικά βγήκε πολύ καλή (είναι η καλύτερη που θυμάμαι από όλες τις αντίστοιχες κατασκευές μου) αν και το τμήμα AF είναι τελείως υποτυπώδες. Θα κάνω μερικές δοκιμές με συγκεκριμένες διόδους που ελπίζω να βρω στην αγορά.

Για όργανα τώρα, η άμεση προτεραιότητά είναι ένας αναλυτής κεραίας δεδομένου ότι τα ενδιαφέροντά μου περιστρέφονται γύρω από τα HF και τα MF, αλλά και πάλι θα εξαρτηθεί από τα οικονομικά. Αργότερα βλέπουμε.

Συνεχίζουμε...

[αθικτον]

Καλημερα φιλε Γιωργο (Ακριτα).

Σε συγχαιρω για τον ταλαντωτη. Αποτελεις παραδειγμα προς μιμηση,γιατι εργαζεσαι παραγωντας εργο.

Οπως ειπε και ο φιλος Παναγιωτης (p.gabr) αξιζει παρουσιασης.

Πιστευω πως η κατασκευη σου αυτη θα εκτιμηθει απο πολλους. Χαιρομαι που το μοιραστηκες μαζι μας.

Μενει τωρα να δοκιμαστει στην 504 για να δουμε τι ισχυ βγαζει,σε συγκριση με το κλασσικο κυκλωμα του "ποπ". Αν εχεις καμμια λαμπα θα ηταν ομορφο να το εφαρμοσεις.

φιλικα,Γεωργιος (αθικτον).

[ChristosK]

Πολλά συγχαρητήρια και από εμένα για την ωραία κατασκευή σου Γιώργο και σε ευχαριστώ και εγώ που μοιράζεσαι με εμάς αυτή την εμπειρία σου.
Θα ήθελα να κάνω μερικά σχόλια και μερικές ερωτήσεις.

1. Το κύκλωμα της ταλάντωσης στο οποίο κατέληξες, εάν εξαιρέσουμε την διαμόρφωση, είναι ηλεκτρικά ισοδύναμο με αυτό.
σχηματικό 001.jpg
Το κύκλωμα όμως δεν διαφέρει σε τίποτα από το Ultra-Audion του Ποπ παρά μόνον στο σημείο που το τσοκ τροφοδοτεί το προστατευτικό της λυχνίας. Αυτή η μικρή διαφορά δεν αρκεί για να εξηγήσει την παρατήρηση σου ότι το κύλκωμα σου είναι πιο σταθερό από το Ποπικό. Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ είναι ότι παλιότερα έκανες σύγκριση μεταξύ Ποπικου Ultra-Audion (με κύκλωμα διαμόρφωσης) και του δικού σου χωρίς κύκλωμα διαμόρφωσης (αφού και εσύ ο ίδιος έγραψες οτι διαμόρφωση δεν είχες κατορθώσει να βάλεις). Αυτό μόνο εσύ το ξέρεις. Εάν όμως είναι έτσι, δεν έλαβες υπ' οψιν σου ότι το ίδιο το κύκλωμα διαμόρφωσης με βάρικαπ εκτός απο πηγή παρασιτικών αρμονικών ήταν και αιτία ολίσθησης μια που η δίοδος ζεσταίνονταν πολύ από την RF.

2. Θεωρώ πολύ έξυπνη την ιδέα σου να χρησιμοποιήσεις δίοδο switching γιά διαμόρφωση. Θα το διερευνήσω και εγώ το θέμα και εαν βρω τίποτε χρήσιμο υπόσχομαι ότι θα το αναφέρω. Εδώ λοιπόν θα ήθελα να ρωτήσω εάν το κύκλωμα σου εμφανίζει διαφορετική συμπεριφορά όσον αφορά τις παρασιτικές αρμονικές εάν αφαιρέσεις τελείως την δίοδο.

3. Τα 4 βαττ που βγάζεις εγώ τα θεωρώ πάνω κάτω φυσιολογικά. Εσύ πόσα θα περίμενες? Η "ερασιτεχνικές" μου πάντως προτάσεις για μικρή βελτίωση ισχύος είναι να μειώσεις την 22Κ στο μισό η και λιγότερο και να αλλάξεις το κύκλωμα εξόδου όπως φαίνεται στό παραπάνω κύκλωμα που έστειλα.

Μια ακόμα ερώτηση. Οι μεταβλητοί πυκνωτές που χρησιμοποιείς στο κύκλωμα της φωτογραφίας πως λέγονται? Που μπορεί να τους βρεί κάποιος?

Γιώργο Αθικτον, δυστυχώς όπως έχω ξαναγράψει στο κύκλωμα αυτό δεν δουλεύει η αγαπημένη σου λυχνία. Το έχω δοκιμάσει ο ίδιος προσωπικά. Με διπλασιασμό ίσως.

[Ακρίτας]

Γιώργο και Χρήστο, σας ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια.

Γιώργο, την 504 δεν την έχω χρησιμοποιήσει ποτέ, αν και έχω 1-2. Από ότι θυμάμαι όμως από το μεγαλύτερο ξαδελφάκι της την EL509 οι λυχνίες αυτές έχουν μια περίεργη συμπεριφορα σε ότι αφορά το προστατευτικό πλέγμα. Από τις πολλές λυχνίες που έχω χρησιμοποιήσει μόνο δυο έχω καταφέρει να καταστρέψω. Και οι δυο ήταν EL509. Πάντως θα δοκιμάσω, από περιέργεια.

Χρήστο, το κύκλωμα ταλάντωσης είναι πρακτικά ισοδύναμο. Το πλεονέκτημα της συνδεσμολογίας που χρησιμοποίησα είναι ότι απομονώνει το DC απο το κύκλωμα ταλάντωσης. Αυτό σημαίνει μικρότερη "καταπόνηση" στα στοιχεία του κυκλώματος. Παρασιτικές ταλαντώσεις μέσα στη ραδιοφωνική μπάντα των FM δεν παρατήρησα. Ένα spectrum analyzer θα μας έλυνε την απορία. Αυτό ίσως σε μεταγενέστερο στάδιο δοκιμών.

Το κύκλωμα εξόδου, όπως το έχεις τροποποιήσει είναι θεωρητικά σωστό στη βασική του αρχή, δηλαδή στην προσαρμογή της αντίστασης εξόδου με ένα πυκνωτή σε σειρά. Επειδή την κατασκευή αυτή την έχω κυρίως για πειραματισμό στο κύκλωμα εξόδου, πιστεύω ότι το αρχικό σχέδιο ίσως είναι αδικαιολόγητα περίπλοκο. Με τροφοδοσία 300V η EL84 καταναλώνει 40mA, δηλαδή 12W. Με μια απόδοση 75% που μπορεί να φτάσει η τάξη C, η κατασκευή μπορεί θεωρητικά να μας δώσει μέχρι και 9W. Αυτό βέβαια προϋποθέτει τέλεια προσαρμογή του φορτίου. Πιστεύω ότι μπορεί να ανεβεί πάνω απο τα 4W που δίνει τώρα. Δεδομένου ότι δεν έχουμε πλέον ταλάντωση με ανάδραση από την άνοδο μπορούμε να δοκιμάσουμε όποιον τύπο ανοδικού κυκλώματος θέλουμε. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι το ανόδικό φορτίο κόβει βόλτες και η ταλάντωση εξακολουθεί να λειτουργεί.

Τώρα η διαμόρφωση. Αύτο που συμβαίνει όταν ο συνδυασμός C2-C3-D συνδέεται στο κύκλωμα είναι να μετατοπιστεί η συχνότητα λειτουργίας πιο χαμηλά (τώρα που το σκέφτομαι, δεν σημείωσα πόση είναι αυτή η μετατόπιση). Αυτό είναι φυσιολογικό γιατί προστίθεται χωρητικότητα. Θυμίζω ότι όπως συμβαίνει και με τις varicap, η δίοδος πολώνεται κατά την ορθή φορά λόγω της ανόρθωσης του RF που κάνει η ίδια και κατά συνέπεια άγει συνδέοντας τους C2-C3 στο υπόλυπο κύκλωμα LC. Τα ερωτήματα λοιπόν είναι δύο: Γιατί δεν λειτουργουν οι varicap (και εδώ που τα λέμε ακόμα και στην κλασσική συνδεσμολογία υπολειτουργούν) και γιατί λειτουργούν ορισμένες δίοδοι switching. Στο πρώτο ερώτημα η άποψή μου είναι ότι οι varicap συνδέονται σε ένα σημείο του κυκλώματος που η RF (rms) τάση είναι πέρα από τα όριά τους σε ότι αφορά την ανάστροφη πόλωση, που συνήθως είναι 20 - 25V. Αυτό προκαλεί αύξηση του ανάστροφου ρεύματος μέσα στη δίοδο, πτώση του Q (δεν ξέρουμε πόση αφού τα διαγράμματα δεν φτάνουν μέχρι εκεί) και ελάττωση της επίδρασης της διόδου στο υπόλοιπο κύκλωμα αφου λειτουργεί περισσότερο ως αντίσταση παρά ως πυκνωτής. Την άποψή μου γιατί λειτουργούν ορισμένες δίοδοι switching θα την καταθέσω μετά από μερικές δοκιμές.

Τα τρίμμερ που χρησιμοποιησα είναι 25pF, κυλινδρικού τύπου και τα βρίσκω στον 741 στη Θεσσαλονίκη.

Αυτά προς το παρόν. Να είστε όλοι καλά.

[ChristosK]

Μια ακόμη ερώτηση Γιώργο. Γιατί το τσοκ που χρησιμοποιείς για την διαμόρφωση είναι διαφορετικό από τα άλλα?

[Ακρίτας]

Μια ακόμη ερώτηση Γιώργο. Γιατί το τσοκ που χρησιμοποιείς για την διαμόρφωση είναι διαφορετικό από τα άλλα?

Για δοκιμή Χρήστο. Και το κλασσικό αέρος λειτουργεί το ίδιο. Αυτό που χρησιμοποιώ στη διαμόρφωση είναι 40 σπείρες σε Τ-50-12.

[ChristosK]

Τα ερωτήματα λοιπόν είναι δύο: Γιατί δεν λειτουργουν οι varicap (και εδώ που τα λέμε ακόμα και στην κλασσική συνδεσμολογία υπολειτουργούν) και γιατί λειτουργούν ορισμένες δίοδοι switching.

Είχα σχηματίσει την λάθος εντύπωση ότι όλες οι δίοδοι switching δουλεύανε. Εάν δεν είναι έτσι τα πράγματα χωρίς να θέλω να σε αποτρέψω φίλε Γιώργο φοβάμαι ότι θα χάσεις τον καιρό σου επενδύοντας σε κάτι αμφίβολο πρακτικά αλλά και ταυτόχρονα εκ’ πρώτης όψεως τουλάχιστον θεωρητικά λάθος. Πιθανόν να ήσουν απλά τυχερός που πέτυχες μια δίοδο που σου δούλεψε. Ισως θα άξιζε τον κόπο να κοιτάξεις την λύση της ψεύδο FM διαμόρφωσης. Δεν είναι καλή λύση αλλά ούτε και χειρότερη από όλες τις άλλες. Σου στέλνω δύο παραδείγματα που είναι πιθανό να ψεύδο λειτουργούν.σχηματικό 002.JPGσχηματικό 003.JPG

[Ακρίτας]

Εάν δεν είναι έτσι τα πράγματα χωρίς να θέλω να σε αποτρέψω φίλε Γιώργο φοβάμαι ότι θα χάσεις τον καιρό σου επενδύοντας σε κάτι αμφίβολο πρακτικά αλλά και ταυτόχρονα εκ’ πρώτης όψεως τουλάχιστον θεωρητικά λάθος.

Μα από το ξεκίνημα του θέματος ξεκαθαρίσαμε ότι δεν ασχολούμαστε αποβλέποντας σε κάποιο πρακτικό όφελος. Άλλωστε αν κάποια στιγμή αποφασίσω να εκπέμψω στα FM έχω τουλάχιστον δυο σετ να κοιμούνται στα κιβώτιά τους. Και δεν είναι αυτοταλάντωτα, ούτε μικρής ισχύος. Από τη στιγμή που ένα θέμα σε αναγκάζει να ανοίξεις ξανά τα βιβλία και τα εγχειρίδιά σου δεν είναι χαμένος κόπος, ούτε χρόνος. Η άποψή μου είναι ότι στα ηλεκτρονικά τύχη δεν υπάρχει. Υπάρχουν πράγματα που δεν γνωρίζουμε ή δεν σκεφτήκαμε να τα εντάξουμε στη συλλογιστική μας.
Έχω κάνει λοιπόν μια υπόθεση σε ότι αφορά το συγκεκριμένο τρόπο διαμόρφωσης που αφορά ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που δίνει το datasheet της ΒΑ243. Αν η υπόθεσή μου είναι σωστή τότε και άλλες δίοδοι με το ίδιο χαρακτηριστικό θα πρέπει να λειτουργούν με παραπλήσια απόδοση. Αυτό είναι κάτι που μπορώ να το δοκιμάσω σχετικά εύκολα αρκεί να βρω τις συγκεκριμένες διόδους (δεν είναι και τίποτα εξωτικές). Εφόσον η υπόθεσή μου επιβαιβαιωθεί τότε θα σας δώσω και τη θεωρητική εξήγηση.
Την ψευδοδιαμόρφωση FM με μεταβολή του πλάτους την έχω ξαναδεί κάπου στο forum πιο παλιά. Ενδεχομένως να λειτουργεί καλά. Έτσι διαμορφώναμε όταν ήμασταν παιδιά τα διάφορα ραδιομικρόφωνα που φτιάχναμε με τρανζιστοράκια. Αυτό όμως δεν είναι εξέλιξη. Έτσι δεν είναι Χρήστο;.

Χαμράδιο γιατί μπλοκάρει την ανάδραση το παράλληλο LC; Ότι υπάρχει από τη μια μεριά υπάρχει και στην άλλη με διαφορά φάσης 180.

Καλή σας ημέρα, συνεχίζουμε...