Αρχικό μήνυμα από
genesis
...έχουν γραφτεί πολλά και όχι όλα ακριβή...
"COP" δείκτης για μπαταρίες δεν υπάρχει ή τουλάχιστον δεν τον έχω συναντήσει πουθενά τα τελευταία 15 χρόνια που ασχολούμαι με μπαταρίες σχεδόν καθημερινά.
Ο δείκτης COP χρησιμοποιείται για κλιματιστικά / αντλίες θερμότητας για να εκφράσει τον λόγο παραγόμενης θερμικής ισχύος / καταναλισκόμενη ηλεκτρική ισχύς που απαιτεί το μηχάνημα που τελικά μας δείχνει πόσο αποδοτικό είναι.
Για τις μπαταρίες μολύβδου / θειικού οξέως ("κλειστού" και "ανοικτού" τύπου) η χωρητικότητα μετριέται πάντα σε συνάρτηση με τον χρόνο εκφόρτισης.
Αν πούμε ότι μια μπαταρία είναι 500Ah χωρίς να αναφέρουμε τον χρόνο εκφόρτισης, απλά δεν είναι ολοκληρωμένο.
Πρέπει να πούμε 500Ah C20 (ή 20h) και αυτό δηλώνει ότι η συγκεκριμένη χωρητικότητα μετρήθηκε σε χρόνο εκφόρτισης 20 ωρών.
Η χωρητικότητα της μπαταρίας εξαρτάται από τον χρόνο εκφόρτισης (ή αν θέλετε από τον ρυθμό εκφόρτισης) γιατί κάθε μπαταρία έχει εσωτερική αντίσταση.
Ένα μέρος της ενέργειας που είχαμε αποθηκεύσει στην μπαταρία θα χαθεί κατά την εκφόρτιση στην εσωτερική αντίσταση της μπαταρίας γιατί θα μετατραπεί σε θερμότητα.
Στην πραγματικότητα δηλαδή δεν αλλάζει η χωρητικότητα της μπαταρίας, αλλάζει όμως η χωρητικότητα που μπορούμε να αξιοποιήσουμε εμείς στο φορτίο μας. Κάποιοι κατασκευαστές την ονομάζουν "φαινόμενη χωρητικότητα".
Επειδή η καταναλισκόμενη ισχύς σε μια αντίσταση είναι ανάλογη του ρεύματος που την διαρρέει (και μάλιστα στο τετράγωνο), όσο μεγαλύτερο το ρεύμα εκφόρτισης (δηλαδή μικρότερο "C" ) τόσο μικρότερη και η χωρητικότητα της μπαταρίας.
Από μία "υγιή" μπαταρία, ανεξάρτητα από το αν χαρακτηρίζεται ως "βαθιάς εκφόρτισης" ή "εκκίνησης", μπορούμε να πάρουμε όλο το φορτίο της και να επιβεβαιώσουμε την χωρητικότητά της, όμως αυτό δεν είναι εύκολο να γίνει σε τυχαίες συνθήκες γιατί απλά υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την φαινόμενη χωρητικότητα της μπαταρίας με κυριότερο απ' όλους την θερμοκρασία.
Πάντως, αν κάποιος θέλει να το κάνει θα πρέπει να ακολουθήσει τα εξής βήματα...
1. Πρέπει πρώτα η μπαταρία να φορτιστεί στο 100%. Στις ανοιχτές μπαταρίες αυτό το επιβεβαιώνουμε από το SG (Specific Gravity) του ηλεκτρολύτη όπου απλά πρέπει να είναι αυτό που λέει ο κατασκευαστής, συνήθως επιτυγχάνεται μετά από "φόρτιση εξισορρόπησης" (equalizing). Στις κλειστού τύπου μπαταρίες θα πρέπει να ανεβάσουμε την τάση φόρτισης μέχρι το ασφαλές επίπεδο που ορίζει ο κατασκευαστής και να μείνει εκεί για κάποιο χρόνο (συνήθως 2 - 5 ώρες).
Σημειώστε ότι οι φορτιστές μπαταριών (ακόμη και αυτοί που είναι πολύ εξελιγμένοι) είναι ρυθμισμένοι να φορτίζουν τις μπαταρίες μολύβδου μέχρι περίπου 90% αφού από εκεί και πάνω έχουμε υπερβολική κατανάλωση ενέργειας, νερού και υπερβολική οξείδωση στις πλάκες μολύβδου.
Σε όλη την διαδικασία φροντίζουμε να μην ζεσταθεί η μπαταρία πάνω από τους περίπου 30 βαθμούς C.
2. Αφού είμαστε σίγουροι ότι η μπαταρία είναι φορτισμένη 100%, συνδέουμε φορτίο που καταναλώνει σταθερό και ελεγχόμενο ρεύμα και αρχίζουμε να μετράμε χρόνο.
3. Η διαδικασία ολοκληρώνεται όταν με το ρεύμα εκφόρτισης που έχουμε επιλέξει, η τάση της μπαταρίας πέσει στα 1,75V ή 1,80V (εξαρτάται από τον κατασκευαστή) ανά στοιχείο, δηλαδή στα 10,5 - 10,6V για 12βολτη μπαταρία....Τότε είμαστε σε βάθος εκφόρτισης 100%.
Συνήθως για μεγάλους ρυθμούς εκφόρτισης (C1 - C5) οι κατασκευαστές δίνουν μεγαλύτερη τάση στοιχείου, π.χ. 1,90V, ενώ για πιο αργούς ρυθμούς (C20 - C100) δίνουν πιο χαμηλές τάσεις για να σταματήσει η εκφόρτιση π.χ. 1,70V. Ο λόγος για αυτή την διαφορά είναι προφανώς και πάλι η εσωτερική αντίσταση της μπαταρίας που "παρεμβάλλεται" στο κύκλωμα με την πτώση τάσης που δημιουργείται πάνω της.
Εφόσον κρατήσαμε σταθερό το ρεύμα εκφόρτισης σε όλη την διαδικασία και έχουμε μετρήσει και τον χρόνο που χρειάστηκε η μπαταρία, είμαστε πλέον σε θέση να υπολογίσουμε την χωρητικότητα της μπαταρίας για τον συγκεκριμένο χρόνο και να επιβεβαιώσουμε αν είναι η μπαταρία είναι υγιής.
Το έχω κάνει αρκετές φορές και σπάνια υπάρχει απόκλιση πάνω από 20% (όχι σε απόλυτα εργαστηριακές συνθήκες και εννοείται με "υγιή" μπαταρία).
4. Φορτίζουμε αμέσως την μπαταρία όπως στο 1. Μια βαθιά εκφορτισμένη μπαταρία είναι επιρρεπής στην θείωση και δεν πρέπει να μένει εκεί για πολύ χρόνο.
Αυτά για την χωρητικότητα.