PCB σχέδιο σε διαφάνεια Laser ή Inkjet;

[alefgr]

Πριν μερικούς μήνες το καλοκαίρι για να φτιάξω κάποιες πλακέτες, εκτύπωνα τα σχέδια σε διαφάνεια για Laser της Q-Connect. Το κακό ήταν ότι για να γίνουν οι αγωγοί πραγματικά αδιαφανής, έπρεπε να βάλω 3 διαφάνειες την μια πάνω στην άλλη και να προσπαθώ κάθε φορά να γίνει όσο καλύτερα γινόταν η ευθυγράμμισή τους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην έχω και τα τέλεια αποτελέσματα στην αποχάλκωση, σε μικρά γράμματα και όταν υπήρχαν στο σχέδιο πολύ λεπτοί αγωγοί και πολύ κοντά ο ένας με τον άλλο. Ψάχνοντας στα forums είδα ότι πολλοί συνιστούσαν να γίνεται η εκτύπωση από Inkjet και όχι από Laser σε διαφάνεια. Φυσικά οι Inkjet θέλουν την ειδική διαφάνεια που είναι μιάς όψης. Διάλεξα να πάρω το πακέτο της Pelikan με τα 50 φύλλα. Η διαφορά που είδα πρώτα από όλα μεταξύ τους, ήταν ότι οι διαφάνειες για τον Inkjet ήταν πιο χοντρές. Στα 135μm οι μεν και στα 100μm αυτές για τον Laser. Επίσης υπήρχε και μια διαφορά ως προς το πόσο διαφανής ήταν, με υπεροχή σε αυτές του Laser, ενώ οι άλλες παρουσίαζαν μια ελαφριά γαλακτώδες απόχρωση.

Εχτές είπα να κάνω την πρώτη μου δοκιμή με τις καινούργιες διαφάνειες. Το αποτέλεσμα ήταν άκρως εντυπωσιακό! Δεν χρειαζόταν να τυπώσω δεύτερη και τρίτη. Μία ήταν αρκετή για να είναι οι αγωγοί τελείως αδιαφανής. Η εκτύπωση έγινε με ένα σχετικά παλιό μοντέλο της Canon, τον iP6700D που είναι φωτογραφικής ποιότητας με 6 μελάνια. Θεωρώντας ότι το φώς θα πρέπει να περνάει πιο άνετα από την μια διαφάνεια από ότι στις τρείς μαζί, διάλεξα τον χαμηλότερο χρόνο έκθεσης από αυτούς που δούλευα το καλοκαίρι, τα 3,5 λεπτά. Για να είμαι σίγουρος έγινε προθέρμανση 5 λεπτών στις 4 λάμπες που χρησιμοποιώ σε μιά αυτοσχέδια κατασκευή με λάμπες Sylvania Black Light UV-A των 15W 44cm μήκος και με 5cm απόσταση η μία από την άλλη. Δυστυχώς όμως κατά την εμφάνηση (ενώ παλιά στα πρώτα 20 δευτερόλεπτα αρχινούσε να φεύγει η καφέ ουσία από το φωτοευαίσθητο υλικό) για να αρχίσω να βλέπω κάπως τους αγωγούς έπρεπε να περάσουν 3 με 4 λεπτά! Αν και την άφησα συνολικά πάνω από 5 λεπτά στον εμφανηστή, στο τέλος όλα έδειχναν πως το πείραμα είχε αποτύχει. Φυσικά στην αποχάλκωση (αν και έφτασα σε σημείο να το κάνω το διάλυμα πανίσχυρο με 50% περυντρόλ!) δεν κατάφερε το οξύ να διαβρώσει τον χαλκό. Οπότε δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν. Ή είχε ξεθυμάνει ο εμφανηστής, αν και τον φύλαγα σε πλαστικό μπουκάλι ειδικό για χημικά με καλά κλισμένο πώμα, ή η UV ακτινοβολία μειώνετε πολύ περνώντας από την διαφάνεια της Pelikan, οπότε πρέπει να αυξήσω σημαντικά τον χρόνο έκθεσης.

Θα ήθελα να ρωτήσω αν έχει και κάποιος άλλος παρόμοια εμπειρία με τις διαφάνειες ανάμεσα σε Laser και σε Inkjet για να πράξω καταλλήλως…

[SV1JRT]

Αλέξανδρε εγώ έχω laser εκτυπωτή και ΠΟΤΕ δεν χρειάστηκε περισσότερες από μια διαφάνειες για να κάνω PCB.
Μήπως έκανες κάτι λάθος ή το Toner σου θέλει άλλαγμα? Εχεις ρυθμίσει στον laser πόσο μαύρο θα ρίχνει? Μήπως έχεις τον laser σε "οικονομική" εκτύπωση?

.

[Panoss]

Όσον αφορά τους λέιζερ, πιστεύω ότι παίζει ρόλο ποιον εκτυπωτή έχει ο καθένας.
Εγώ π.χ έχω HP Laserjet 1020, ανάλυση 600 x 1200.
Ποιότητα εκτύπωσης, μέτρια: βάζω δυο διαφάνειες τη μία πάνω στην άλλη.
Αλέξανδρε και Σωτήρη τι εκτυπωτές λέιζερ έχετε;

[Spirtos]

Όσον αφορά τους λέιζερ, πιστεύω ότι παίζει ρόλο ποιον εκτυπωτή έχει ο καθένας.
Εγώ π.χ έχω HP Laserjet 1020, ανάλυση 600 x 1200.
Ποιότητα εκτύπωσης, μέτρια: βάζω δυο διαφάνειες τη μία πάνω στην άλλη.
Αλέξανδρε και Σωτήρη τι εκτυπωτές λέιζερ έχετε;

Τα ίδια κάνω και γω στον 1018, μάλλον παίζει τελικά ρόλο ο κάθε εκτυπωτής.

[dade]

Αλέξανδρε, προφανώς ο χρόνος έκθεσης σε UV ήταν πολύ λίγος. Θα σου έλεγα να αυξήσεις το χρόνο στα 30 λεπτά τουλάχιστον

[SV1JRT]

Εγώ έχω αρκετούς εκτυπωτές, αλλά χρησιμοποιώ δύο. Εναν HP Laserjet 4V με ανάλυση 300 Dpi και μέγεθος χαρτιού Α3 και έναν HP Laserjet 5p με ανάλυση 600 Dpi και χαρτί Α4.
Και οι 2 είναι αρχαίοι, αλλά και με τους δύο βγάζω άψογες διαφάνειες.....
Μάλλον παίζει περισσότερο ρόλο το toner που βάζετε, παρά ο εκτυπωτής.



.

[Panoss]

Εγώ είχα το μαμά τόνερ μέχρι πριν λίγες μέρες που το γέμισα μόνος μου.
Τυπώνει όπως και με το γνήσιο τόνερ (μάλλον γραφίτη είναι το σωστό), πολύ καλό κείμενο αλλά μέτριο για πλακέτες.

Σωτήρη, δε νομίζω να τυπώνεις τέλεια, μάλλον δεν έχεις υψηλές απαιτήσεις.
Κοίτα αυτό που τύπωσες με μεγεθυντικό φακό.

[chipakos-original]

Παιδιά Παναγιώτη και Σωτήρη να ρωτήσω. Οι διαφάνειες που βάζεται στους laser εκτυπωτές σας είναι απόλυτα διαφανείς??? Αν ναι από που αγοράζεται??? Γιατί κάποια φοράπου αναζήτησα απόλυτα διαφανείς είχα αγοράσει με κόστος 1 ευρώ τη μία.

[alefgr]

Αλέξανδρε εγώ έχω laser εκτυπωτή και ΠΟΤΕ δεν χρειάστηκε περισσότερες από μια διαφάνειες για να κάνω PCB.
Μήπως έκανες κάτι λάθος ή το Toner σου θέλει άλλαγμα? Εχεις ρυθμίσει στον laser πόσο μαύρο θα ρίχνει? Μήπως έχεις τον laser σε "οικονομική" εκτύπωση?.

Έχω τον Epson AcuLaser M2000, αλλά με τόνερ όχι της μαμάς του μιας και η Epson ζητούσε γι’ αυτό πάνω από 200 ευρώ! Το φθηνό τόνερ που δουλεύω στην εκτύπωση στο χαρτί τα πάει πολύ καλά. Όταν όμως το δοκίμασα στην μέθοδο της σιδεροτυπίας πάνω στην πλακέτα, απέτυχε μιας απ΄ ότι διάβασα τα φθηνά τόνερ λιώνουν σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες. Όσο για τα settings, δηλώνω πάντα εκτύπωση σε διαφάνεια όπου δεν μου αφήνει περιθώριο ο driver για άλλες αλλαγές στις ρυθμίσεις.

Όσον αφορά τους λέιζερ, πιστεύω ότι παίζει ρόλο ποιον εκτυπωτή έχει ο καθένας.
Εγώ π.χ έχω HP Laserjet 1020, ανάλυση 600 x 1200.
Ποιότητα εκτύπωσης, μέτρια: βάζω δυο διαφάνειες τη μία πάνω στην άλλη.
Αλέξανδρε και Σωτήρη τι εκτυπωτές λέιζερ έχετε;

Με δύο διαφάνειες βελτιώνεται σημαντικά το μαύρο αλλά δεν είναι το ίδιο τέλειο με αυτό με τις τρείς. Τον εκτυπωτή Laser που έχω τον ανέφερα πιο πάνω.

Αλέξανδρε, προφανώς ο χρόνος έκθεσης σε UV ήταν πολύ λίγος. Θα σου έλεγα να αυξήσεις το χρόνο στα 30 λεπτά τουλάχιστον

30 λεπτά είναι υπερβολικός χρόνος για τις λάμπες που δουλεύω. Ξέχασα να αναφέρω ότι κατά την έκθεση η πλακέτα απέχει 14 πόντους από τις λάμπες.

Παιδιά Παναγιώτη και Σωτήρη να ρωτήσω. Οι διαφάνειες που βάζεται στους laser εκτυπωτές σας είναι απόλυτα διαφανείς??? Αν ναι από που αγοράζεται??? Γιατί κάποια φοράπου αναζήτησα απόλυτα διαφανείς είχα αγοράσει με κόστος 1 ευρώ τη μία.

Αυτές τις Q-Connect που δουλεύω είναι απόλυτα διαφανής και αρκετά φθηνές μιας και το πακέτο των 100 φύλων κάνει κάτω από 10 ευρώ.


Τελικά σήμερα κάνοντας δύο ακόμα πειράματα διαπίστωσα πως το πρόβλημά μου ήταν ο εμφανιστής. Μάλλον κατά λάθος πρέπει να έβαλα μεταχειρισμένο από το καλοκαίρι εμφανιστή και γι’ αυτό και δεν κατάφερε να εμφανίσει σωστά την πλακέτα.

Στο πρώτο πείραμα άφησα μια πλακέτα για 4 λεπτά με τις 3 stacked διαφάνειες από τον Laser, με το ίδιο σχέδιο που μου απέτυχε την προηγούμενη μέρα. Στο δεύτερο πείραμα είχα σχεδιάσει σε ένα λεπτό τμήμα 20 x 1,5cm, με 13 επαναλήψεις ενός μικρού κυκλώματος μαζί με μικρά γράμματα. Στο δεύτερο πείραμα η εκτύπωση έγινε στον inkjet. Οι χρόνοι έκθεσης ήταν μεταβλητοί, από 3 λεπτά μέχρι τα 15 λεπτά ανά ένα λεπτό απόσταση, για να πάρω μια ιδέα για το ποιος χρόνος ήταν ο καλύτερος για αυτές τις διαφάνειες.

Και τις δύο πλακέτες τις εμφάνισα ταυτόχρονα, αφού πρώτα είχα βεβαιωθεί ότι ο εμφανιστής ήταν αχρησιμοποίητος και με μέγιστο χρόνο τα 60 δευτερόλεπτα. Όμως από τα πρώτα 10 δευτερόλεπτα είχα πιά ένδειξη για την αιτία στο χτεσινό μου πρόβλημα. Η αποχάλκωση και στις δύο περιπτώσεις έγινε σε λιγότερο χρόνο από 30 δευτερόλεπτα, μιας και πάντα δουλεύω ισχυρό μίγμα. Το αποτέλεσμα στην πρώτη περίπτωση ήταν το αναμενόμενο, σαν τις πλακέτες που είχα φτιάξει το καλοκαίρι. Στην δεύτερη περίπτωση, διαπίστωσα πως τελικά η διαφάνεια του inkjet είναι πολύ καλή, αλλά θέλει χρόνους έκθεσης κάτω των 3 λεπτών. Πρέπει να ξαναεπαναλάβω το δεύτερο πείραμα αλλά αυτή την φορά θα ξεκινάει η έκθεση από τα 30 δευτερόλεπτα (μάλλον παραείναι λίγα) και θα αυξάνω κάθε φορά ανά 15 δευτερόλεπτα. Πιστεύω κάπου κοντά στα 2 λεπτά πρέπει να είναι ο σωστός χρόνος.

Τελειώνοντας θέλω να αναφέρω κάτι που πρόσεξα σήμερα στο pdf manual της Bungard για τις φωτοευαίσθητες πλακέτες της:

If you make your layout with a laser printer, it is better to use tracing paper instead of polyester film. The picture is less distorted and the toner will be more black.

Και η ερώτηση, ποιο είναι το tracing paper που συνιστά η εταιρεία;

[picdev]

πολύ καλύτερη ποιότητα οι inkjet εκτυπωτές, αλλά παίζει ρόλο η διαφάνεια, για παράδειγμα οι παλιές pelikan άφηναν κενά,
τώρα έχουν βγεί κάτι καινούριες που είναι γαλάζιες, είναι πολύ καλύτερες και δεν αφήνουν καθόλου κενά.
Αλλά αυτό δεν το ξέρεις πρέπει να αγοράσεις για να δείς.
Για να το διαπιστώσεις αρκεί να βάλεις τη διαφάνεια στο φώς, αν περνάει φώς απο το μαύρο τότε υπάρχει πρόβλημα