Φιλοσοφική Απορία: Γιατί πάλι Λυχνίες όταν κυριαρχούν οι Ημιαγωγοί;

[DGeorge]

Πολλή Καλημέρα στην ωραία παρέα!
Έχοντας δει και προηγουμένως διάφορες κατασκευές (κυρίως για AUDIO Ενισχυτές), όπου επανεμφανίζονται Ηλεκτρονικές Λυχνίες, έγραψα ελάχιστα στο Θέμα: Mini ενισχυτης με λυχνιες 2W class A
Δεν πήρα απάντηση, και θέτω ξανά το ερώτημα εδώ: Ενώ η όλη κατασκευή δείχνει μελετημένη, κομψότατη και αποδοτική.... Οι λυχνίες τι γυρεύουν;
Όπως γράφω και στο Θέμα του Ενισχυτή: "Ως Φυσικός, έχω μάθει να είμαι ανοιχτός σε κάθε άποψη-ιδέα!"
Θυμάμαι λοιπόν, στα παιδικά μου χρόνια, και λαμπάτους ενισχυτές 'Της Σειράς', να παίζουν σε μεγάφωνα 'Της κακιάς Συμφοράς' (είτε κοινά-χαρτιού, είτε κόρνες για μικροφωνικές).
Λάβετε δε και υπ'όψιν τις όποιες ποιότητες των μετασχηματιστών Driver και Εξόδου!!!....
Απόδοση τελική στο αυτί: ΠεινHi και δεν έχει να Fi.

Προσωπικά πιστεύω, ότι η χαριστική βολή (από τους ημιαγωγούς προς τις λυχνίες, στο θέμα πιστότητα) δόθηκε όταν η Audio καμπύλη προσεγγίστηκε ψηφιακά, με τα πρώτα AUDIO CDs.
Από 'κει και μετά, ήταν θέμα χρόνου, πότε θα εξελιχούν οι επεξεργαστές, ώστε να κάνουν όλο και πυκνότερες δειγματοληψίες, προσεγγίζοντας την Αναλογική AUDIO Καμπύλη, σε βαθμό/ποσοστό όπου και το πλέον χαρισματικό ή/και εξασκημένο αυτί να μην μπορεί να ξεχωρίσει: "Ποιά Μουσική είναι Τι;"
Ακούτε κινητά να 'νιαουρίζουν' με τέτοια πιστότητα, ώστε άλλα γατιά να ψάχνουν για να βρουν "Πού είναι το 'κρυμμένο' γατί;"
Πλέον τη θέση του χαρτιού στα μεγάφωνα παίρνει ολοένα και κάποιο άλλο συνθετικό υλικό μεγαλύτερης απόδοσης και -φυσικά- μικρότερου κόστους παραγωγής! Εννοείται, δεν το ξεχνάμε, ότι σε χαμηλές ισχείς παίζουν -με εξαιρετική πιστότητα- κρυσταλλικές συσκευές.
Σ' έναν κόσμο, λοιπόν, μα-τελείως Solid-State (ο οποίος -σημειωτέον- οδεύει ταχύτατα και προς τα Κβαντικά Φαινόμενα) οι Ηλεκτρονικές Λυχνίες τι θα μπορούσαν -άραγε- να προσφέρουν;

[αλπινιστης]

Στην επομενη εκθεση audio/ video, βρες να ακουσεις καποιο λαμπατο συστημα με (προτεινω) ηλεκτροστατικα ηχεια - ή τουλαχιστον ενα ΠΟΛΥ καλο ζευγαρι ηχεια. Οταν κλεισεις τα ματια και "βλεπεις" σαξοφωνιστα μπροστα σου, θα καταλαβεις την διαφορα της λαμπας....
Προσωπικη μου αποψη ειναι οτι ο λαμπατος ηχος, ειναι αναμεσα στον ψηφιακο ηχο (οσο καλος και αν ειναι) και στην ζωντανη συμφωνικη ορχηστρα (ακουστικα μοναδικη εμπειρια). Δεν νομιζω οτι μπορω με λεξεις να πλησιαζω περισοτερο σε μια πιο σωστη απαντηση απο αυτο.
Ελπιζω να σε καλυψα

[Τρελός Επιστήμονας]

Η δική μου σχεδιαστική και κατασκευαστική πείρα έχει δείξει ότι το βασικότερο ζήτημα είναι η σωστή σχεδίαση και υλοποίηση των συσκευών και όχι τόσο η τεχνολογία (tubed, solid state ή digital).

[SV1GRN]

Υπάρχει διαφορά στην αναπαραγωγή ήχου από καλοφτιαγμένα & προσεγμένα μηχανήματα (όχι consumer) που μπορείς να τα ακούσεις σε κάποιο κατάστημα ή σε εκθέσεις hi-end όπως έγραψε και ο φίλος παραπάνω. Επειδή όμως το άκουσμα είναι υποκειμενικό, νομίζω απάντηση σαφής στην ερώτηση σου δεν θα υπάρξει (καλώς την όρισες ως φιλοσοφική) και οι 2 κατηγορίες (λαμπάτων - τρανζιστοράτων) έχουν τους οπαδούς, τους φίλους και ίσως τους εχθρούς τους.

[Panoss]

Νομίζω ότι μια αντικειμενική προσέγγιση θα 'τανε:
1. σύγκριση συστημάτων solid state και λαμπάτων ίδιου κόστους.
2. άκουσμα με κλειστά μάτια ώστε ο ακροατής να μην ξέρει ποιο απ' τα δύο ακούει και να διαλέξει με βάση αυτό που ακούει, αποκλειστικά.

[kentar]

Θυμάμαι λοιπόν, στα παιδικά μου χρόνια, και λαμπάτους ενισχυτές 'Της Σειράς', να παίζουν σε μεγάφωνα 'Της κακιάς Συμφοράς' (είτε κοινά-χαρτιού, είτε κόρνες για μικροφωνικές).
Λάβετε δε και υπ'όψιν τις όποιες ποιότητες των μετασχηματιστών Driver και Εξόδου!!!....
Απόδοση τελική στο αυτί: ΠεινHi και δεν έχει να Fi.

Απο εκείνη την εποχη (των παιδικών σου χρόνων) , τι ακουστικες εμπειρίες έχεις απο τετοιου είδους ενισχυτικά;
Εχεις ακούσει κάποιο ηχητικό σύνολο που να βασίζεται σε μια καλή υλοποίηση τέτοιου ενισχυτή ;

Ο τρόπος με τον οποίο κρίνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος αν κατι του αρέσει περισσότερο απο κάτι άλλο είναι καθαρά υποκειμενικός
και δεν σχετίζεται με διαγράμματα , μετρήσεις , καμπύλες κλπ.Εν προκειμένω , η αποψή μου είναι οτι η λυχνία ακουγεται διαφορετικά .
Δεν θα πω καλύτερα ή χειρότερα . Το ''διαφορετικά'' στο δικό μου αυτί ερμηνεύεται ταυτόχροναι και ''πιο ευχάριστα'' .
Περί ορέξεως λοιπόν...

[chip]

ΝΟ 1...
όσο μεγαλώνει κανείς νιώθει ότι του λήπει ένα κομμάτι από το παρελθόν του και αναζητά το παλαιό νομίζοντας ότι έτσι θα μεταφερθεί στα χρόνια που πιστεύει ότι ήταν καλύτερα γι αυτόν


ΝΟ2... ποιο ουσιαστικός λόγος:
γιατί ακούγεται διαφορετικά... όχι γιατί οι λυχνίες έχουν μικρότερη παραμόρφωση αλλά γιατί έχουν διαφορετική.. δηλαδή... ένας ενισχυτής με τρανζίστορ είτε δεν δημιουργεί καθόλου παραμόρφωση (high end μηχάνημα) είτε δημιουργεί παραμόρφωση που εισάγει περιττής τάξης αρμονικές.... Αντίθετα ο ενισχυτής με λυχνίες παράγει αρκετή παραμόρφωση που έχει άρτιας τάξης αρμονικές. Όμως οι άρτιας τάξης αρμονικές ακούγονται ωραία στο ανθρώπινο αυτί ενώ οι αρμονικές περιττής τάξης δεν ακούγονται ευχάριστα.... και ο λόγος είναι απλος...
Ας πούμε οτι παίζουμε τη νότα LA σε ένα μουσικό όργανο με συχνότητα 440HZ. Αν παίξουμε το επόμενο LA θα το βρούμε στα 880Ηz ενώ το αμέσως επόμενο στα 1760Ηz... Αν λοιπόν παίξουμε στον λαμπάτο ενισχυτή το LA των 440HZ θα δώσει παραμόρφωση που θα περιέχει τις συχνότητες 880ΗΖ και 1760ΗΖ που επειδή είναι η ίδια νότα σε υψηλότερη οκτάβα ακούγεται ωραία από το αυτί... αν όμως ήταν ενισχυτής με τρανζίστορ θα παρήγαγε περιττής τάξης αρμονικές, δηλαδή 440χ3=1320ΗΖ, 440χ5=2200ΗΖ που ειναι ΜΙ και ΝΤΟ δίεση... δηλαδή άσχετες νότες

φυσικά θα μπορούσε κάποιος να βάλει ένα κύκλωμα πχ με DSP που να δημιουργεί την ευχάριστη αυτή παραμόρφωση... όμως ούτε εύκολο θα ήταν για κάποιον ερασιτέχνη ούτε ωραία θα ακούγονταν για κάποιον νοσταλγό των 60s....

[DGeorge]

Παιδιά... Τελευταία φορά, που άκουσα διεθνώς να αναφέρονται σε Λυχνίες, ήταν ~το 1989 όταν ο πιλότος Alexander Zuyev, έφερε το MIG 29 του, στην Τραπεζούντα, Μαύρη Θάλασσα - Τουρκία, ως 'δωράκι' στη Δύση, αποσκιρτώντας από το -τότε- Σοβιέτ (το οποίο Σοβιέτ, είχε αρχίσει να μετράει αντίστροφα μέρες ζωής). ...Ένα 'καμάρι' σαν αυτό! Θυμάμαι ότι λεγόταν στις ειδήσεις, το γεγονός πως οι ειδικοί Ηλεκτρονικοί της Δύσης είχαν μείνει εκστασιασμένοι βλέποντας τα Ηλεκτρονικά του σκάφους (εννοείται Και τα Ψηφιακά του! ) να λειτουργούν με Λυχνίες... Για την ακρίβεια "Μικρο-λυχνίες"!!! Ήταν ένα νέο εξάρτημα μεγέθους τρανζίστορ, θωρακισμένο κανονικότατα, το οποίο -ουσιαστικά- ήταν Λυχνία Κενού!
Τότε, επικρατούντος ακόμα (αν και κάπως εξασθενημένου) του Ψυχρού Πολέμου, υπήρχε -κι από τις δύο πλευρές- το όπλο του "Ηλεκτρομαγνητικού Παλμού". Άσχετα από το πώς θα παραγόταν αυτός ο Παλμός, θα είχε Ισχύ ώστε να 'τυφλώσει' ό,τι 'έπαιζε' με Πυρίτιο. (Δηλαδή, στη Δύση, κινδύνευε η Ηλεκτρονική Τεχνολογία σε όλη της την Έκταση! )
Αντίθετα, η μικρολυχνία ενώ είχε την εγγενή αναισθησία της Λυχνίας Κενού, ήταν επιπλέον και Θωρακισμένη. Οπότε -όπως καταλαβαίνετε- δεν αγγιζόταν από κάποιον Ηλεκτρομαγνητικό Παλμό (τουλάχιστον πρακτικά).
Οι Σοβιετικοί αποδείχτηκαν πολύ πιο εξελιγμένοι, και οι Λυχνίες είδαν μέρες δόξας στα χέρια τους.
Δεν έχω υπ'όψιν, δεν άκουσα τίποτα σχετικό και ανάλογο, σχετικά με τη Δύση. Δεν γνωρίζω αν υπήρξε κάποια εξέλιξη των Λυχνιών από τις Δυτικές Χώρες... Βλέπετε η Τεχνολογία 'Solid State' κάλπαζε φέρνοντας τρελλά κέρδη στις Βιομηχανίες κατασκευής Ημιαγωγών. Δεν γνωρίζω (και δεν φαντάζομαι -μεταξύ μας) αν υπήρξε κάποιο οικονομικό κίνητρο για κάποια Έρευνα σε Υλικά Λυχνιών Κενού. Εδώ 'ξαπέστειλαν' και την Καθοδική Λυχνία από τηλεοράσεις και μόνιτορς, ως ασύμφορη.... Τελικά!
Είμαι -πιστεύω- αρκετά ρομαντικός, και θα χαιρόμουν αν μάθαινα ότι κάποιες Audio λυχνίες έχουν εξελιχθεί αρκετά~πολύ.
Δεν μπορώ να ξεχάσω, ότι τα πρώτα μου δειλά βήματα στα Ηλεκτρονικά, τα έκανα επάνω σε κάποια δίοδο, διπλοδίοδο, τρίοδο, διπλοτρίοδο, κλπ.

[chris73]

Για τις μικρολυχνίες που λες μάλλον εννοείς τις nuvistors. Δες εδώ http://www.r-type.org/articles/art-150.htm.

Για το φιλοσοφικό ας απαντήσουν οι σχετικοί

[bchris]

Εγω προσωπικα πιστευω οτι ειναι θεμα Πουλ-Μουρ.

Η ποιοτητα ενος ακουστικου συστηματος εγγυται στο ποσο πιστα αναπαραγαγει την εισοδο του στην εξοδο του.
Για τον σκοπο αυτο βαζεις μια συχνοτητα στην εισοδο πχ 1KHz και μετρας τι παιρνεις στην εξοδο.
Το αυτο γινεται καμποσες φορες, με διαφορετικες συχνοτητες και χιλιες δυο διαφορετικες παραμετρους και τελικα καταληγεις στο ποσο πιστη αναπαραγωγη κανει το συγκεκριμενο συστημα.

Εδω να πω το προφανες, οτι σε ενα λαμπατο ενισχυτη με τα καλωδια να ειναι μια μακαροναδα και τεραστια σε μηκος, δεν υπαρχει περιπτωση να εχεις πιο πιστη αποδοση απο ενα αλλο με transistor, οπου οι διαδρομοι ειναι οσο πιο μικροι γινεται, τα υλικα ειναι SMD (οπου πρεπει) κλπ.

Οι λυχνιες παραμοφωνουν τελεια και παυλα.
Και τοτε γιατι ολο αυτο το κινημα θα ρωτησει καποιος?

Πιστευω λοιπον οτι η πολυ πιστη αναπαραγωγη των transistor, δεν ειναι για ολα τα αυτια.
Οι λυχνιες παραμορφωνουν, αλλα παραμορφωνουν ομορφα. Γλυκαινουν καπως τον ηχο.
Δεν εχω αποψη γιατι το κανουν αυτο, μπορει να ειναι επειδη ειναι πιο αργες ή μπορει να οφειλεται στο γεγονος οτι οι λυχνιες ειναι συσκευες κενωσεως (depletion device)...


Καπου εδω μεσα θα βρεις ενα εμπεριστατομενο κειμενο (νομιζω απο τον sakis) σχετικα με την υποτιθεμενη ανωτεροτητα των λυχνιων εναντι των transistors.

ΥΓ:
Τωρα θα γινει της κακομοιρας εδω μεσα.
Valves VS Transistors