Συσκευές ενδοεπικοινωνίας

[Τρελός Επιστήμονας]

Μετά από απουσία αρκετών μηνών σας παρουσιάζω σήμερα μια παλιά μου κατασκευή. Πρόκειται για ένα σύστημα ενδοεπικοινωνίας δύο συσκευών τις οποίες χρησιμοποιούσα ανάμεσα στο εργαστήριο και στο διαμέρισμα που κατοικούσα. Η κατασκευή είχε εγκαταλειφθεί προ εικοσαετίας και την ανακάλυψα πρόσφατα. Είναι βασισμένη στον ενισχυτή ενός φορητού μαγνητοφώνου μπομπίνας ιαπωνικής κατασκευής το οποίο είχε αγοραστεί στο δημοπρατήριο σε μη λειτουργική κατάσταση. Η υλοποίηση του ενισχυτή είναι με τρανζίστορ γερμανίου και έχει προστεθεί ένα τρανζίστορ πυριτίου ως προενισχυτής και προσαρμογέας αντιστάσεων.

Το σύστημα αποτελείται από δύο μονάδες, την κεντρική και την απομακρυσμένη. Η κεντρική μονάδα περιλαμβάνει τον ενισχυτή, το τροφοδοτικό, το μεγάφωνο που λειτουργεί και ως μικρόφωνο, το βομβητή που δέχεται κλήσεις από την απομακρυσμένη και τους διακόπτες ON/STBY και ΟΜΙΛΙΑ/ΑΚΡΟΑΣΗ. Η απομακρυσμένη μονάδα περιλαμβάνει το μεγάφωνο, το μπουτόν κλήσεων και ένα βοηθητικό κύκλωμα.

[Τρελός Επιστήμονας]

Εδώ μπορείτε να δείτε το ηλεκτρονικό διάγραμμα και φωτογραφίες των συσκευών. Φαίνεται η πλακέτα του ενισχυτή με τις τροποποιήσεις, το τροφοδοτικό και ο βομβητής. Τα κουτιά των συσκευών έχουν κατασκευαστεί από έλασμα αλουμινίου παχους 1mm το οποίο στραντζαρίστηκε με αυτοσχέδιο μηχανισμό (μέγγενη και χοντρές σιδερένιες λάμες).

[Τρελός Επιστήμονας]

Στο ηλεκτρονικό διάγραμμα τώρα: Το πρώτο τρανζίστορ (BC415) λειτουργεί ως ενισχυτής σε συνδεσμολογία γειωμένης βάσης. Ενισχύει το ασθενές σήμα του μεγαφώνου όταν αυτό χρησιμοποιείται ως μικρόφωνο προσαρμόζοντας ταυτόχρονα τη χαμηλή αντίοσταση του μεγαφώνου με την αρκετά υψηλότερη αντίσταση της επόμενης βαθμίδας. Τα δύο επόμενα τρανζίστορ (2SB186, 2SB185) λειτουργούν ως ενισχυτές άμεσης σύζευξης (DC). To 2SB185 παρέχει την απαιτούμενη ισχύ οδήγησης για το στάδιο εξόδου το οποίο απαρτίζουν τα δύο τελευταία τρανζίστορ (2SB22). Αυτά φέρουν στό κέλυφός τους από μια μικρή ψύκτρα για την αποβολή της θερμότητας που παράγεται κατά τη λειτουργία τους.

Τα θερμίστοr NTC σταθεροποιούν το σημείο λειτουργίας της βαθμίδας εξόδου και αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της θερμικής φυγής. Το κύκλωμα εξόδου περιλαμβάνει μετασχηματιστή οδήγησης ενώ η έξοδος είναι τύπου transformerless. Η αντίσταση 56Ω στον εκπομπό του 2SB186 είναι κατά τη γνώμη μου λάθος υπολογισμένη και δεν προσφέρει καμμία θερμική αντιστάθμιση. Πιθανοτατα πρόκειται για σχεδιαστικό λάθος αλλά δεν δημιουργεί κάποιο λειτουργικό πρόβλημα.

Η ισχύς εξόδου του ενισχυτή είναι 0,34W@8Ω και μετρήθηκε στο σημείο λίγο πρίν την έναρξη του ψαλιδισμού. Η απόκριση συχνότητας χωρίς την πρώτη βαθμίδα είναι 100Hz...20kHz/+-3dB. Τα παλμογραφήματα στις φωτογραφίες είναι: Το ημιτονικό στα 10kHz και με ευαισθησία κατακόρυφου άξονα 1V/div και το τετραγωνικό στο 1kHz και με ευαισθησία 0,5v/div. Τα παλμογραφήματα έχουν ληφθεί οδηγώντας τη δεύτερη βαθμίδα διότι στις συνθήκες του εργαστηρίου η οδήγηση της πρώτης βαθμίδας εμφάνιζε θόρυβο από το καλώδιο της γεννήτριας AF με αποτέλεσμα αστάθεια του παλμογραφήματος. Η ευαισθησία του ενισχυτή (μετρημένη από την πρώτη βαθμίδα) είναι περίπου 3mVrms.

[Τρελός Επιστήμονας]

Μερικές επιπλέον φωτογραφίες της κεντρικής συσκευής:

[Τρελός Επιστήμονας]

Εδώ βλέπετε την απομακρυσμένη συσκευή. Το βοηθητικό κύκλωμα γύρω από το μεγάφωνο με τους πυκνωτές και τις διόδους εξυπηρετεί την απομόνωση του DC από το AC ώστε να λειτουργεί σωστά ο βομβητής. Πατώντας το μπουτόν μπαίνει στο κύκλωμα ο βομβητής της κεντρικής μονάδας σε σειρά με το μεγάφωνο της απομακρυσμένης και ηχούν ταυτόχρονα. Οι πυκνωτές είναι συνδεδεμένοι σε σειρά με τέτοιο τρόπο ώστε να μην παρουσιάζουν πολικότητα και η λειτουργία της συσκευής να είναι ανεξάρτητη από την πολικότητα του καλωδίου σύνδεσης. Οι δίοδοι βραχυκυκλώνουν τους πυκνωτές όταν η τάση είναι αντίθετης πολικότητας από τη δική τους.Με αυτό τον τρόπο δεν υποδιπλασιάζεται η συνολική χωρητικότητα λόγω της σύνδεσης των πυκνωτών σε σειρά. Η ιδέα προέρχεται από το περιοδικό ΕΛΕΚΤΟΡ.

[Τρελός Επιστήμονας]

Η λειτουργία τώρα: Όταν ο διακόπτης είναι στη θέση STBY, η απομακρυσμένη συσκευή μπορεί να στείλει κλήση στην κεντρική μέσω του μπουτόν της και του βομβητή. Ο χειριστής της κεντρικής μετακινεί το διακόπτη στη θέση ΟΝ, πατάει το μεταγωγικό μπουτόν στη θέση ΟΜΙΛΙΑ και μιλάει κοντά στη συσκευή. Η φωνή του μεταφέρεται στην απομακρυσμένη συσκευή. Αφήνοντας το μπουτόν, ακούει τη φωνή του συνομιλητή του. Όταν τελειώσει την επικοινωνία, μεταφέρει το διακόπτη στη θέση STBY. Αν ο χειριστής της κεντρικής συσκευής θέλει να καλέσει την απομακρυσμένη, απλώς μεταφέρει το διακόπτη στη θέση ΟΝ, πατά το μπουτόν και μιλά, το αφήνει και ακούει.

Αυτή η ενδοεπικοινωνία είναι τύπου Half Duplex (μόνο ο ένας από τους δύο συνομιλητές μπορεί να μιλά κάθε φορά) και παρουσιάζει ένα μειονέκτημα: Αν ο χειριστής της κεντρικής συσκευής μεταφέρει το διακόπτη στη θέση ΟΝ, μπορεί να ακούσει τους ήχους στο χώρο της απομακρυσμένης συσκευής εν αγνοία του χειριστή της. Αυτό είναι γενικώς ανεπιθύμητο, γι' αυτό ένα άρτιο σύστημα ενδοεπικοινωνίας δεν πρέπει να εμφανίζει αυτό το πρόβλημα.


Η συσκευή θα μπορούσε να λειτουργήσει με μπαταρίες, λαμβάνοντας υπόψη ότι χρειάζονται έλεγχο και αντικατάσταση.

[Τρελός Επιστήμονας]

Να προσθέσω ότι, για να γίνει πάλι η συσκευή λειτουργική, αντικατέστησα τους παλιούς ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές της πλακέτας με νέους. Μετά από 20 χρόνια λειτουργίας και άλλα 20 χρόνια αχρησίας, οι πυκνωτές χάλασαν. Η αντικατάσταση αυτή είναι γνωστή ως recapping στους κύκλους των audiophiles.